CHẬM PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ Ở TRẺ: NGUYÊN NHÂN VÀ DẤU HIỆU

Chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 20% trẻ em. Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ có thể gặp khó khăn trong việc nói, hiểu ngôn ngữ, hoặc cả hai. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp, học tập và phát triển của trẻ.

Trong bài viết này, ba mẹ hãy cùng Múp Míp tìm hiểu về các dấu hiệu của chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ, cũng như các cách hỗ trợ trẻ kịp thời.

Sự chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ là gì?

Chậm phát triển ngôn ngữ là khi ngôn ngữ của trẻ phát triển chậm hơn so với những trẻ khác ở cùng độ tuổi. Trẻ gặp khó khăn hoặc chậm tiếp thu ngôn ngữ trong việc nghe, hiểu và/hoặc chậm phát triển ngôn ngữ diễn đạt (sử dụng ngôn ngữ nói). Ví dụ, một đứa trẻ 4 tuổi, nhưng hiểu và/ hoặc sử dụng ngôn ngữ đặc trưng của một đứa trẻ có thể chỉ 2,5 tuổi.

Một số tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ có thể liên quan đến các tình trạng như rối loạn phổ tự kỷ (Autism spectrum disorder - ASD), hội chứng Down (Down Syndrome) hoặc điếc và suy giảm thính lực (Deafness or Hearing loss). Nhiều trường hợp bẩm sinh do trẻ khi sinh ra đã gặp phải tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ.

Những đặc điểm chung của tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ

Trẻ em phát triển ngôn ngữ với tốc độ khác nhau. Vì vậy, việc so sánh đứa trẻ này với những đứa trẻ khác cùng tuổi có thể chưa phải là cách chắc chắn cho việc phán đoán đó có phải là dấu hiệu chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ hay không.

Tốt nhất ba mẹ nên tìm kiếm lời khuyên chuyên môn từ các chuyên gia nếu thấy con có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây ở các độ tuổi khác nhau.

Trẻ 12 tháng tuổi

Trẻ không cố gắng giao tiếp với ba mẹ hoặc người xung quanh bằng âm thanh, cử chỉ hoặc lời nói, đặc biệt là khi trẻ cần giúp đỡ hoặc muốn điều gì đó.
Trẻ có thể gặp khó khăn khi giao tiếp bằng mắt, tham gia các hoạt động, nói và sử dụng âm thanh và cử chỉ.

Trẻ 18 – 24 tháng tuổi

Thông thường, trẻ ở độ tuổi này đã có thể nói được một số từ ngữ đầu tiên. Một số tình trạng sau đây có thể là dấu hiệu chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ trong độ tuổi này:

Trẻ biết nói muộn và những từ đầu tiên không xuất hiện ở trẻ trong độ tuổi 15-18 tháng.
Trẻ nghe, hiểu và có thể nói được những từ cơ bản đầu tiên nhưng sau đó không tiếp tục phát triển các từ mới một cách nhanh chóng.
Đến hai tuổi, trẻ nói ít hơn 50 từ và không sử dụng kết hợp được từ đôi (ví dụ: xe hơi, đi ngủ, …)
Trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu những điều ba mẹ đang nói với con và khó làm theo hướng dẫn hoặc câu hỏi đơn giản. (ví du: “Con muốn uống gì không?”, “Con lấy giày của con nhé!”)
Nhiều trẻ có thể sẽ bắt kịp và phát triển ngôn ngữ tốt hơn khi lớn hơn. Nhưng một số trẻ khác sẽ tiếp tục gặp rắc rối với ngôn ngữ.

Trẻ khoảng 3 tuổi

Trẻ gặp khó khăn khi sắp xếp thứ tự các từ và kết hợp các từ với nhau thành các cụm từ hoặc câu dài hơn - ví dụ: “Giúp con với mẹ” hoặc “Con muốn ăn thêm”
Trẻ có thể bị chậm phát triển ngôn ngữ nếu con có vẻ như không hiểu các hướng dẫn hoặc câu hỏi dài hơn - ví dụ: "Con lấy giày của con và cất chúng vào tủ giày nhé!" hoặc "Con muốn ăn gì cho bữa trưa hôm nay?"
Trẻ ít hoặc không quan tâm đến sách.
Trẻ khó khăn trong việc đặt câu hỏi và trả lời.
Trẻ khó khăn khi tham gia giờ học nhóm ở trường học.

Trẻ từ 4-5 tuổi trở lên

Một số trẻ chậm phát triển ngôn ngữ ở độ tuổi này có thể gặp khó khăn về ngôn ngữ khi bắt đầu đi học ở trường mẫu giáo hoặc tham gia các giờ học nhóm ở lớp.
Trẻ khó đọc và viết.
Trẻ khó truyền tải thông điệp của mình.
Trẻ khó sắp xếp thứ tự các từ với nhau trong câu.
Trẻ sử dụng ngữ pháp không chính xác (ví dụ: "Thích màu đỏ hoa" thay vì "Con thích hoa màu đỏ”)

Nguyên nhân sự chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ

Bé trai thường gặp tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ hơn bé gái.
Trẻ có người thân trong gia đình có tiền sử chậm phát triển ngôn ngữ hoặc rối loạn giao tiếp. Chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ sẽ liên quan đến thành phần di truyền.
Trẻ bị rối loạn phát triển hoặc hội chứng như rối loạn phổ tự kỷ (Autism spectrum disorder - ASD), hội chứng Down (Down Syndrome).
Trẻ đang có các vấn đề về thính giác hoặc nhiễm trùng tai. Trẻ sẽ khó nghe, có thể khó nói, hiểu, bắt chước và sử dụng ngôn ngữ.
Trẻ suy giảm chức năng ở miệng, chẳng hạn như các vấn đề với lưỡi hoặc vòm miệng.
Trẻ có thể gặp các vấn đề về vận động miệng khác. Những điều này xảy ra khi có vấn đề trong các vùng não chịu trách nhiệm về lời nói khiến trẻ khó phối hợp môi, lưỡi và hàm để tạo ra âm thanh lời nói.
Môi trường thiếu tương tác ngôn ngữ như ba mẹ hoặc người lớn ít trò chuyện với con và ít tạo điều kiện cho trẻ trương tác xã hội. Điều này làm giảm nhu cầu nói (nhu cầu giao tiếp) của con.
Trẻ tiếp xúc và tương tác quá nhiều với điện thoại thông minh, máy tính bảng….

Kết luận

Múp Míp hiểu rằng ba mẹ là người hiểu rõ con mình hơn bất kỳ ai khác. Ba mẹ hãy quan sát, nếu thấy con có những biểu hiện khó khăn trong giao tiếp, ba mẹ nên tìm gặp bác sĩ chuyên khoa, các chuyên gia sức khỏe cha mẹ trẻ em và gia đình, giáo viên của con hoặc nhà nghiên cứu bệnh học về ngôn ngữ để có được những lời khuyên cũng như nhận định chính xác hơn về tình trạng của con.

Ngoài ra, ba mẹ cũng có thể tìm hiểu thêm về các phương pháp hỗ trợ trẻ bị chậm phát triển ngôn ngữ tại nhà nhằm tạo điều kiện và môi trường tốt nhất để cải t

CHẬM PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ Ở TRẺ: NGUYÊN NHÂN VÀ DẤU HIỆU

Bài viết nổi bật

MỪNG NGÀY QUỐC TẾ PHỤ NỮ 8/3/2024 - TÔN VINH TÌNH YÊU THƯƠNG MẸ, BIẾT ƠN BÀ VÀ QUÝ MẾN CÔ
Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 là dịp để mỗi em nhỏ gửi gắm tình cảm yêu thương và biết ơn sâu sắc nhất của mình đến người mẹ, người bà và cô giáo kính yêu của mình.

“GIÁO DỤC MẦM NON: BẮT ĐẦU TỪ TÌNH YÊU THƯƠNG”
Trong thế giới hối hả ngày nay, giáo dục không chỉ là việc truyền đạt kiến thức mà còn là sứ mệnh cao cả đưa con người đến với giá trị nhân văn, với hướng đi cao quý đến sự "Hướng thượng, hướng thiện". Đó chính là ước mơ và mục tiêu mà chúng ta mong muốn xây dựng cho thế hệ tương lai.